رله

رله شیشه ای / رله کمکی تجهیزی مشابه کنتاکتور هستند که شامل یک بوبین و تعدادی کنتاکت هستند و با برق دار شدن بوبین کنتاکت ها تحریک شده و تغییر وضعیت می دهند . لذا در حالت کلی عملکردی مشابه کنتاکتور دارند . از رله شیشه ای برای قطع و وصل بارهای کوچک در مدارهای فرمان استفاده می شود .
از ویژگی های این نوع رله ها ارزانی ، کوچکی و طول عمر بالاست .ساخت این وسیله در انواع با تنوع ولتاژی و تعداد مختلف پلاتین مدل های مختلف را جهت استفاده عرضه می نماید .رله های الکترو مکانیکی در دو مدل قابل نصب روی برد و قابل نصب روی سوکت تولید می گردند که در تابلو برق های صنعتی بیشتر از نوع قابل نصب روی سوکت (پایه رله ) استفاده می گردد .نحوه سیم بندی سوکت پایه رله بر روی خود آن مشخص شده است .

تفاوت اصلی رله کمکی و کنتاکتور به این شرح است که کنتاکتور یک بوبین دارد که با برقدار شدن بوبین ، ۳ فاز ورودی و ۳ فاز خروجی کنتاکتور به هم وصل میشود مانند کلید تک پل ولی برای سه فاز هم زمان این اتفاق خواهد افتاد ، اما رله ها به در واقع مانند کلید تبدیل هستند و کنتاکت انها قطع و وصل نمیشود و فقط وقتی بوبین داخل رله تحریک شد کنتاکت ها از حالت اول به حالت دوم منتقل میشود .

همچنین تفاوت عمده دیگر که رله شیشه ای و کنتاکتور ها دارند میزان تحمل جریان آنها است .

پارامتر های انتخاب یک رله شیشه ای عبارت است از :
* نوع ولتاژ کاری: که به دو دسته AC و DC تقسیم می‌شوند.( توجه: این ولتاژ مربوط به ولتاژ تحریک بوبین می‌باشد و کنتاکت قابلیت اتصال به هر دو نوع ولتاژ AC و DC را داراست)

* ولتاژ تحریک: ولتاژ تحریک یا ولتاژ بوبین می‌تواند رنج‌های مختلفی نظیر ۱۲، ۲۴، ۴۸ ، ۱۱۰ و ۲۲۰ ولت باشد.

* تعداد پایه یا تعداد کنتاکت: رله‌ها در انواع تک کنتاکت، دو کنتاکت، سه کنتاکت، چهار کنتاکت و …. تولید می‌شود. (تک کنتاکت یعنی یک تیغه COM, NC , NO، دو کنتاکت یعنی دو تیغه COM, NC , NO و الی آخ تعداد کنتاکت با توجه به تعداد المان‌هایی که قصد کنترل هم‌زمان آن‌ها را داریم، تعیین می‌گردد).

* آمپر رله: منظور از آمپر، حداکثر جریانی است که می‌توان از کنتاکت عبور داد. که در بازار مدل‌های ۵، ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۶ و ۲۵ آمپر وجود دارد.

توجه کنید که مقدار جریان اعلام‌شده توسط سازنده، مربوط به بارهای اهمی بوده و در صورت اتصال بارهای سلفی یا خازنی نظیر انواع شیرهای برقی، ترمزها، لامپ‌های LED و نظایر آن‌ها، این جریان بسیار کمتر خواهد شد. آسان‌ترین راه تشخیص بارهای اهمی از غیر اهمی این است که در زمان کنترل بارهای غیر اهمی، روی کنتاکت جرقه دیده می‌شود.

بوبین: بوبین، سیم‌پیچ یا کویل ورودی. برای عملکرد بوبین نیاز به اتصال دوسر تغذیه ( + و -) به دوسر آن می‌باشد.
تیغه مشترک – COM :  به این پایه سیگنال مشترک (فاز در سیستم تکفاز و سر + تغذیه در سیستم DC ) متصل می‌شود.

تیغه باز (NO-Normal Open) :این تیغه در حالت عادی باز است و با تحریک بوبین(ولتاژ دار شدن بوبین) بسته می‌شود.درصورتی‌که بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی عمل نمایداتصال تیغه COM به NO ، مصرف‌کننده را به این تیغه وصل می‌کنیم.
تیغه بسته (NC-Normal Close) : این تیغه در حالت عادی بسته متصل به COM می‌باشد و درصورتی‌که بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی قطع شود، مصرف‌کننده را به این تیغه وصل می‌کنیم.لازم به ذکر است که برخی از مدل‌های رله فاقد تیغه NC هستند و تنها COM و NO دارند.