تابلو برق را به تنهایی می‌توان یک تجهیز کامل و کلی به‌منظور استفاده در بخش‌هایی نظیر کنترل پروژه، حفاظت، اصلاح ضریب توان و …. استفاده نمود. تابلو برق نیز همانند دیگر تجهیزهای برقی دارای دسته بندی‌های مختلفی هستند که در این مقاله می‌خواهیم به معرفی تابلو برق های mv و lv بپردازیم و آنها را بر اساس محدوده ولتاژ کاری و مصرفی معرفی کنیم.
طراحی تابلو برق و محاسبات آنها یک بخش مهم در شاخه عملیاتی مهندسی برق محسوب می‌شود. تابلوهای برق به عنوان یک تجهیز مهم از دیرباز برای مصارف مختلف توسط تکنسین‌های مجرب طراحی، نقشه خوانی، ساخت، تست و اجرا می‌گردد. هریک از این تابلوها در موارد مختلفی کاربرد دارند. یک روش تقسیم بندی تابلو برق‌ها بر اساس موارد مصرفی و کاری تابلو است. بر همین اساس می‌توانیم آنها را بر اساس فرکانس کاری، جریان کاری، ولتاژ کاری و… تقسیم بندی کنیم. در این مقاله ما به تقسیم بندی تابلو برق‌ها بر اساس ولتاژ کاری خواهیم پرداخت. ولتاژ تابلوهای برق به دو دسته فشار ضعیف (LV ) و فشار متوسط (MV ) تقسیم می‌گردد. در ادامه شما را بیشتر با تابلو برق های MV و LV آشنا خواهیم کرد.
تابلو برق های فشار ضعیف یا تابلو برق های LV
تابلوهای برق فشار ضعیف دارای سطح ولتاژ کمتر از ۱۰۰۰ ولت است. این تابلوها دارای ولتاژ نامی تا ۶۹۰ ولت بوده و ولتاژ سرویس آنها ۴۰۰ ولت می‌باشد. بدنه تابلو برق LV عموماً از ورقه‌های گالوانیزه و روغنی با ضخامت حداقل ۲ میلی متر بوده که در ادامه با استفاده از پودرهای الکترواستاتیک در کوره‌ها به رنگ متداول درآمده و ساخته می‌شوند. تابلوهای برق فشار ضعیف معمولاً در داخل پست‌های فرعی برق و یا فضاهایی که دارای هواکش و دستگاه تهویه است نصب می‌شوند. تا آنجا که کلاس بندی محیطی اجازه دهد، پست‌ها و تابلوهای برق فشار ضعیف در محوطه‌های ایمن احداث می‌گردد.
انواع تابلو برق LV یا فشار ضعیف
به طور عامه تابلو برق‌های فشار ضعیف در دو دسته‌ی تابلوهای ثابت و کشویی تقسیم بندی می‌شود. یک نمونه از تابلوهای ثابت تابلوهای AIS کمپکت فیکس و یک نمونه از تابلوهای کشویی تابلوهای AIS کشویی هستند.
یکی از انواع تابلو برق LV نوع سلولی است که به‌طور ایستاده قرار می‌گیرند. این تابلو به صورت پیچ و مهره با ورقه ضخامت بالا تولید شده و در صورت درخواست مشتری به صورتی دیگر، با رنگ و ضخامت سفارشی مونتاژ می‌شود.
تابلوهای دیواری نوع دیگری هستند که به‌صورت توکار یا روکار ساخته می‌شوند. این تابلو برق فشار ضعیف نیز از جنس ورقه‌های روغنی و گالوانیزه ساخته می‌شود.
تابلوهای فلکسی ساده‌ترین نوع تابلوهای فشار ضعیف هستند که به تابلو بارانی نیز معروف‌اند. این تابلوها به‌منظور حفاظت تجهیز در مقابل گردو خاک و پاشش آب طراحی شده و معمولاً در محیط باز نصب می‌شود. معمولاً درجه حفاظت تابلوها در داخل فضای ساختمانی IP۴۱ و برای نصب در محوطه بیرون IP۵۵ می‌باشد.
تجهیزات تابلو برق فشار ضعیف یا LV
تجهیز داخلی تابلو برق های MV و LV تفاوت بسیار زیادی با هم ندارند. تجهیزات داخلی یک تابلو برق فشار ضعیف شامل راه انداز موتور، مرکز کنترل موتور یا MCC، کلید مدار ورودی یا Incoming، کلید اتصال بین دو شینه، مصرف کننده‌های خروجی، فیوزها و لوازم جانبی می‌باشند. کلیدهای قدرت ورودی اگر بیش از یکی باشد، باید در حالت عادی بسته باشند. به‌طور کلی بسته به عملیاتی که از تابلو انتظار می‌رود، هر گونه تجهیز کنترلی و حفاظتی در رنج ولتاژی ذکر شده بر اساس نقشه طراحی شده قابل نصب می‌باشد.
تابلو برق های فشار متوسط یا تابلو برق های MV
تابلو برق MV معمولاً سطح ولتاژی برابر با یک تا ۳۶ کیلو ولت دارد. همچنین رنج‌های پر مصرف آن ۳ کیلوولت، ۶ کیلوولت و ۱۱ کیلوولت می‌باشد. البته به عقیده برخی مهندسان رنج ۱۱ کیلوولت به بالا جزو سطوح فشار قوی قلمداد می‌شوند. تابلوهای برق فشار متوسط ذکر شده از ژنراتور و یا ترانسفورماتور با ولتاژ ثانویه معادل ولتاژ تابلو تغذیه خواهند شد. کابینت تابلو برق های MV و LV می‌بایست دارای تهویه مناسب بوده و در خصوص کلاس بندی محیطی و شرایط عملیاتی مانند یکدیگر هستند.
انواع تابلو برق MV یا فشار متوسط
تابلو های فشار متوسط نیز به دو دسته ثابت و کشویی تقسیم می شوند. بیشتر تابلو های MV بصورت سلولی ایستاده هستند و از نظر کیفیت و ساخت تفاوت بسیاری میان تابلو برق های MV و LV وجود ندارد. هم چنین با توجه به اینکه تابلو برق های MV و LV بر اساس کارایی می توانند ابعاد مختلفی داشته باشند؛ در نتیجه می توانند از جنس های مختلفی نیز تولید شوند. متداول ترین نوع تابلو برق ، تابلو هایی از ورق گالوانیزه با پودر الکترواستاتیک هستند.
تجهیزات تابلو برق فشار متوسط یا MV
تابلوهای فشار متوسط شامل کلیدهای مدار شکن، فیوزها، کنتاکتور ها به همراه ملزومات کنترل، اندازه گیری و حفاظت می‌باشند که در نقشه طراحی شده مشخص هستند. در تابلو برای ورودی‌ها و اتصال بین دو شینه باید از یک کلید مدارشکن مانند کلید کامپکت استفاده شود. این کلیدها علاوه بر قطع بار می‌توانند به تناسب تجهیز استفاده شده در تابلو در هنگام اتصال کوتاه نیز فرمان قطع را صادر نمایند. کلیدهای هوایی، دژنکتور های خلا، کلیدهای حفاظت نشتی جریان و…. از جمله تجهیزهای تابلو برق MV هستند.
جمع بندی
در صنعت برق به‌طور کلی تابلو برق‌های پست‌های توزیع، کارگاه‌های صنعتی، ادارات و ساختمان‌های مسکونی دارای دسته بندی‌های مختلفی هستند. تابلو برق های MV و LV ، معروف‌ترین دسته بندی در این صنعت می‌باشند. در این مقاله اشاره‌ای به چگونگی ساخت پوسته تابلو داشتیم، در خصوص رنج ولتاژ کاری آنها صحبت کردیم همچنین به مشابهت تجهیز داخلی تابلو برق های MV و LV اشاره کردیم. برند ایرانی ISBS مفتخر است تا تجهیزات سوثیچینگ مورد نیاز برای این تابلوها را با بهترین کیفیت و همگام با استانداردهای روز دنیا تأمین کرده و آنها را همراه با دو سال ضمانت تعویض در اختیار همکاران و مهندسان برق قرار دهد. جهت آشنایی بیشتر به منوی محصولات مراجعه بفرمائید.